خبرگزاری هرانا – با وجود بارش های نسبتاً مناسب طی بهار سال جاری در استان سیستان و بلوچستان، بحران آب در این استان به دلیل نبود زیرساخت ها و سوء مدیریت در شبکه آبرسانی با شدت بیشتر از پیش باقی است و همچنان قربانی می گیرد. تلاش برای رهایی از گرما و برداشت آب مصرفی سبب شده است که کودکان به منابع آب طبیعی نزدیک شوند و در معرض حوادث خطرناک قرار بگیرند. پس از قطع شدن دست یک دختربچه ۱۰ ساله در منطقه کشاری بر اثر حمله گاندو (تمساح)، روز پنج شنبه یک کودک ۸ ساله دیگر نیز در یکی از روستاهای چابهار در جریان حادثه ای مشابه از ناحیه پا آسیب دید. طی سال های اخیر نزدیک به ۲۰ کودک در پی حوادثی از این دست جان خود را از دست داده اند. از طرفی استفاده از منابع آبی مشترک با حیوانات منجر به شیوع بیماری های عفونی در میان ساکنان این مناطق شده است. با اینکه تاثیرات زیانبار بحران آب چندین دهه است به بخش جدایی ناپذیر زندگی روزمره مردم سیستان و بلوچستان تبدیل شده، اما تاکنون هیچ اقدام موثری برای کنترل یا بهبود آن از سوی مدیران کشوری و منطقه ای صورت نگرفته است.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، با فرارسیدن ماه مرداد بحران آب در استان سیستان بلوچستان وضعیت بغرنج‌تری پیدا کرده است. نبود شبکه آبرسانی در مناطق روستایی این استان باعث شده است که شهروندان و به ویژه کودکان در معرض خطر غرق شدن در هوتگ‌ها، حمله گاندوها و اگر خوش شانس باشند “ابتلا به بیماری‌های عفونی” قرار بگیرند.
حسن عابدی، سرپرست معاونت طرح و توسعه آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان اخیراً اعلام کرده که از مجموع ۵ هزار و ۵۹۴ روستای بالای ۲۰ خانوار در این استان، ۵۰ درصد با جمعیت بیش از ۷۰۰ هزار نفر فاقد شبکه آبرسانی هستند و با تانکر آبرسانی می‌شوند.
گفتنی است که سرانه آبی که از این طریق برای هر فرد در نظر گرفته شده چیزی حدود ۱۵ لیتر است. در حالی که بر اساس شاخص‌های بهداشتی هر فرد در مناطق گرم و خشک برای امور بهداشتی خود روزانه ۷۰ تا ۸۰ لیتر آب نیاز دارد. از همین رو ساکنین این مناطق ناچار هستند آب مورد نیاز خود را از منابع طبیعی همچون هوتگ‌ها، برکه‌ها و رودخانه‌ها تامین کنند.
در زبان بلوچی “هوتِگ” یا “هوتَک” به گودال مصنوعی و یا طبیعی نسبتا بزرگی می گویند که آب حاصل از بارندگی‌ها در آن هدایت و جمع آوری شده و در طول سال به مصارف کشاورزی و آشامیدنی انسان و حیوانات اهلی و وحشی می‌رسد.
وحید پورمرادیان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان روز گذشته با اعلام خبر مصدومیت یک کودک در پی حمله گاندوها گفت: “این کودک هشت ساله به نام “زکریا چرخ” ساکن روستای “کهیربرز” از توابع منطقه دشتیاری شهرستان چابهار امروز مورد حمله گاندو قرار گرفت و از ناحیه پای چپ آسیب دید”.
عبید ملک رئیسی، معلم ساکن استان سیستان و بلوچستان، در حساب شخصی خود در توییتر در واکنش به این حادثه گفت: “در این فصل سال که گاندوها به دلیل موسم تخم‌گذاری بسیار تهاجمی هستند، هیچ محیط‌بانی در این مناطق حضور ندارد”.
پیشتر در اواخر تیرماه، حوا رئیسی، دختربچه ۱۰ ساله اهل منطقه کشاری از توابع شهرستان سرباز در حالی که به دلیل قطعی آب شرب به برکه محل زیست گاندوها نزدیک شده بود، مورد حمله یک تمساح قرار گرفت و در پی آن یک دستش را از دست داد.
بر اساس اطلاعات دریافتی از منابع محلی، در تیرماه سال ۹۵ نیز یک کودک دیگر در منطقه کشاری بر اثر حمله گاندو جان خود را از دست داده است. این منابع همچنین از بلااستفاده ماندن یک تصفیه‌خانه در منطقه کشاری خبر دادند که پروژه تاسیس آن از دو سال پیش توسط شرکت کشتیرانی کشور کلید خورد اما تاکنون به بهره برداری نرسیده است.
در اوایل خردادماه سال جاری نیز “منیره خدمتی”، “مریم خدمتی” و “یسرا دلشب”، سه دختر بچه ۹ ساله در هنگام برداشت آب از یک هوتگ در روستای کمو بازار از توابع بخش پلان چابهار به داخل آن افتادند و غرق شدند.
به گزارش ایرنا، در سال‌های اخیر نزدیک به ۲۰ کودک و نوجوان بر اثر غرق شدن در هوتگ، برکه، رودخانه و گودال‌ها در استان سیستان و بلوچستان جان خود را از دست داده‌اند. علاوه بر این در موارد دیگری هم گاندوها به این شهروندان آسیب زده‌اند.
با این شرایط، شهروندان ساکن در این مناطق برای تامین آب مصرفی خود که دسترسی آسان به آن حق بدیهی هر شهروندی به حساب می‌آید، در صورتی که از خطر غرق شدن در هوتگ‌ها و حمله‌ی گاندوها جان سالم به در ببرند، تازه خود را در معرض ابتلا به بیماری‌های عفونی خواهند یافت.
گفتنی است که استفاده انسان‌ها و حیوانات از منابع آبی مشترک باعث شیوع بیماری عفونی به ویژه بیماری روده در میان شهروندان این مناطق شده است و آمار مبتلایان به بیماری‌هایی که زمینه بروز آن استفاده از آب غیربهداشتی است، در روستاهای این استان بسیار بالا است.
محمدنعیم امینی فرد، رییس مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان پیشتر گفته بود: هوتگ‌ها، منابع آب طبیعی و برکه‌هایی که در روستاهای بلوچستان به صورت مشترک استفاده می‌شود خطر یک اپیدمی عفونی میان روستاییان را تشدید می‌کند.
با اینکه تاثیرات زیانبار بحران آب چندین دهه است به بخش جدایی ناپذیر زندگی روزمره مردم سیستان و بلوچستان تبدیل شده، اما تاکنون هیچ اقدام موثری برای کنترل یا بهبود آن از سوی مدیران کشوری و منطقه ای صورت نگرفته است. سالانه همزمان با شدت یافتن این بحران آمار قربانیان نیز افزایش می‌یابد. اینکه این روند مخرب بالاخره در کجا متوقف خواهد شد، سوال سرنوشت ساز مردم سیستان و بلوچستان است که به نظر نمی‌رسد مسئولان دولتی دغدغه‌ای برای پاسخگویی به آن داشته باشند.
